ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ
Σαν οσφυαλγία χαρακτηρίζεται το σύμπτωμα που αφορά κάθε πόνο στην περιοχή της οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, ανεξάρτητα από την αιτία που το προκαλεί. Από οσφυαλγία πάσχει το 80% των ανθρώπων, που τους ενοχλεί κάποια στιγμή στη ζωή τους. Υπολογίζεται ότι 4 στους 5 ανθρώπους θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή της ζωής τους ένα ισχυρό επεισόδιο οσφυαλγίας. Είναι συχνότερη στην 4η και 5η δεκαετία της ζωής. Αποτελεί το δεύτερο πιο συχνό σύμπτωμα μετά την κεφαλαλγία.
Σπανίως, η οσφυαλγία κρύβει άλλες σοβαρότερες παθήσεις, που πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα. Δείτε οπωσδήποτε τον ιατρό σας, ιδίως αν μαζί με οσφυαλγία έχετε πυρετό, τάση λιποθυμίας, πόνο στην κοιλιά, ανωμαλίες στην ούρηση, έντονο πόνο τη νύχτα, πόνο ή μουδιάσματα ή αδυναμία στα πόδια σας, αν είστε κάτω από 20 ή πάνω από 55 χρονών και αν έχετε οποιαδήποτε άλλη πάθηση.
Από τις συχνότερες αιτίες οσφυαλγίας είναι η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου (δισκοκήλη) σε ποσοστό 70%. Συχνά η εκφύλιση ξεκινάει από έναν ή περισσότερους μεσοσπονδύλιους δίσκους, και στη συνέχεια ακολουθεί εκφύλιση των σπονδυλικών αρθρώσεων, που προκαλεί αστάθεια και στένωση του σπονδυλικού σωλήνα. Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος βρίσκεται μεταξύ δύο σπονδύλων. Η χρησιμότητά του είναι να λειτουργεί ως «αμορτισέρ» απορροφώντας τους κραδασμούς κατά τις κινήσεις της σπονδυλικής στήλης. Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου είναι η προβολή τμήματος προς την περιφέρεια, και τις περισσότερες φορές πιέζει κάποιο νεύρο έτσι ώστε εκτός από οσφυαλγία να υπάρχει και πόνος στη διαδρομή του πιεσμένου νεύρου σε κάποιο πόδι. Έτσι μπορεί να έχουμε πόνο στο πόδι, μούδιασμα, υπαισθησία, διαταραχή βάδισης, ήπια παράλυση του νεύρου ή και διαταραχές της κύστης και του εντέρου. Άλλες αιτίες οσφυαλγίας μπορεί να είναι η εκφυλιστική σπονδυλαρθρίτιδα, η εκφυλιστική σπονδυλολίσθηση, μυϊκοί σπασμοί, συνδεσμικές κακώσεις, κατάγματα, οστεοπόρωση ή και σοβαρότερες παθήσεις που χρειάζονται διερεύνηση. Τα οστεοπορωτικά κατάγματα μπορούν να εκδηλωθούν με ήπια ή έντονη οσφυαλγία. Λιγότερο συχνά, μία μικροβιακή ή άλλη φλεγμονή (σπονδυλοδισκίτιδα, οστεομυελίτιδα, φυματιώδης σπονδυλίτιδα) ή μία νεοπλασία μπορεί να είναι η αιτία μιας οσφυαλγίας. Η δισχιδής ράχη ή η ιεροποίηση του Ο5 σπονδύλου, που «ανακαλύπτονται» σε μία απλή ακτινογραφία, μπορεί να ευθύνονται για πόνο στη μέση. Σε άλλες περιπτώσεις, η οσφυαλγία μπορεί να έχει ως προέλευση τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, που βρίσκονται αμέσως χαμηλότερα, τη λεκάνη ή τα ισχία.
Η οσφυαλγία μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά, μετά από σήκωμα βάρους, μετακίνηση βάρους ή μιας απότομης κίνησης. Μερικές φορές μπορεί και η απλή κάμψη, ο βήχας ή το φτάρνισμα να προκαλέσουν την αρχή μιας οσφυαλγίας. Στην αρχή ο πόνος μπορεί να εμφανίζεται ήπιος και μετά από παρατεταμένη ορθοστασία ή καθιστική θέση στην ίδια στάση, να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Συχνά, σε περιπτώσεις δισκοκήλης, ο πόνος και το μούδιασμα μπορεί να επεκτείνεται στην εξωτερική ή οπίσθια επιφάνεια του μηρού, την έξω επιφάνεια της κνήμης μέχρι τα δάκτυλα των ποδιών.
Αν κριθεί αναγκαίο θα ζητηθούν απλές ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία, εργαστηριακές εξετάσεις αλλά και μαγνητική τομογραφία.
Η αντιμετώπιση της οσφυαλγία ξεκινάει από ένα λεπτομερές ιστορικό και ακολουθεί η φυσική εξέταση. Πρέπει εκτός των άλλων να διερευνηθούν και άλλα σημεία του σώματος που μπορεί να προκαλέσουν πόνο που μοιάζει με την οσφυαλγία, όπως οι νεφροί, η κοιλιά, η χοληδόχος κύστη και το ήπαρ.
Η συντηρητική θεραπεία (ξεκούραση, φάρμακα, φυσικοθεραπεία) συνήθως αρκεί.
Σε σπάνιες περιπτώσεις χρειάζεται ειδική χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη.